สายน้ำผึ้งจากความหอมของไม้ดอกสู่ความหวานของไม้ผล

สายน้ำผึ้งจากความหอมของไม้ดอก
สู่ความหวานของไม้ผล

ช่วงปลายปีต่อต้นปี คือ ระหว่างเดือนธันวาคม ถึง เดือนกุมภาพันธ์ อันถือเป็นปีใหม่ของชาวจีน เป็นฤดูของส้มเขียวหวานที่มีมากทั้งปริมาณและคุณภาพ โดยเฉพาะส้มเขียวหวานพันธุ์ใหม่ ๆ ที่คนไทยนิยมกินกันในช่วงไม่กี่ปีมานี้ เช่น ส้มพันธุ์สายน้ำผึ้ง ซึ่งช่วงแรก ๆ มีราคาแพงมากจนปัจจุบันมีราคาเดียวกันกับส้มเขียวหวานพันธุ์ดั้งเดิมแล้ว

ส้มพันธุ์สายน้ำผึ้งมีสีสันและรสชาติเข้มข้นกว่าส้มเขียวหวานพันธุ์ดั้งเดิม ที่เรียกกันส้มบางมด ความจริงส้มพันธุ์สายน้ำผึ้งเป็นพันธุ์ส้มที่นำเข้ามาจากต่างประเทศและตั้งชื่อเป็นภาษาไทย เช่นเดียวกับไม้ดอกชนิดหนึ่งซึ่งนำเข้ามาจากต่างประเทศแล้วตั้งชื่อว่า ต้นสายผึ้งเหมือนกัน

สายน้ำผึ้ง : ไม้ดอกจากต่างแดน

สายน้ำผึ้งมีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Lonicera japonica Thunb. อยู่ในวงศ์ Caprifoliaceae เป็นไม้เลื้อยยืนต้น

ลำต้น เป็นเถาแข็งยาวราว 5 – 8 เมตร ลำต้นและกิ่งอ่อนมีขนนุ่มปกคลุม กิ่งแก่เปลือกเป็นสีน้ำตาลเกลี้ยง

ใบ เป็นใบเดี่ยวออกตรงข้ามกันเป็นคู่ ๆ ตามข้อของลำต้น ใบเป็นรูปไข่ขอบขนานโคนใบมน ปลายแหลม ขอบใบเรียบท้องใบสีอ่อน หน้าใบสีเขียวเข้มเรียบเป็นมัน แผ่นใบค่อนข้างหนาและแข็ง กว้างราว 2.5 ซม. ยาวราว 5 ซม.

ดอก ออกตามปลายกิ่งหรือซอกใบ ออกเป็นช่อ ๆ ช่อละประมาณ 15 ดอก ก้านช่อดอกสั้น โคนดอกของแต่ละดอกมีใบประดับ 1 คู่ กลีบดอกติดกันเป็นท่อยาวราว 5 ซม. ปลายดอกเป็นกลีบแยกออกจากกัน ด้านบนติดกันเป็น 4 กลีบ ด้านล่างแยกออกมา 1 กลีบ มีเกสรตัวผู้เป็นเส้นยื่นออกมากลางดอก 5 เส้น มีเกสรตัวเมีย 1 อัน กลีบดอกตูมและเมื่อเริ่มบานมีสีขาว จากนั้น 2 – 3 วัน เปลี่ยนเป็นสีเหลืองอ่อนและเหลืองเข้ม มีกลิ่นหอมเย็นและกลิ่นแรงขึ้นในเวลากลางคืน สายน้ำผึ้งออกดอกได้ตลอดปี ผลสุกมีสีดำ

สายน้ำผึ้งมีถิ่นกำเนิดดั้งเดิมอยู่ในเขตอบอุ่นของทวีปเอเชียตะวันออก เช่นในญี่ปุ่น จึงมีชื่อภาษาอังกฤษว่า Japanese Honey suckle สันนิฐานว่าคงมีผู้นำเข้ามาปลูกในประเทศไทยไม่เกิน 100 ปีมานี้เอง และชื่อสายน้ำผึ้งคงมาจากชื่อภาษาอังกฤษที่มีคำว่า Honey อยู่ด้วย

สายน้ำผึ้งนิยมปลูกเป็นไม้ประดับให้ขึ้นต้นไม้รั้วหรือเลื้อยไปตามพื้นดิน เหมาะสำหรับพื้นดินที่ระบายน้ำได้ดี ขยายพันธุ์ได้ทั้งการเพาะเมล็ด ตอนกิ่งและปักชำ

สายน้ำผึ้ง มีสรรพคุณทางสมุนไพรด้วยเช่น

เถาสด แก้บิด ท้องเสีย ถ่ายเป็นเลือด แผลเปื่อย ปวดเมื่อยตามข้อ ขับปัสสาวะ ลดไข้ แก้ไข้หวัด

ดอกตูม แก้ลำไส้อักเสบ ท้องเสีย